بررسی اثر برداشت با رطوبتهای مختلف دانه بر عملکرد، کیفیت (گلوتن) درصد سن زدگی در 4 رقم گندم

به منظور تعیین اثر برداشت با رطوبتهای مختلف دانه بر عملکرد، کیفیت (گلوتن) و درصد سن زدگی 4 رقم گندم، آزمایشی در سال 76 - 1375 در قالب فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه آموزشی - پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج انجام گرفت . در این آزمایش 2 عامل رقم و رطوبت دانه هر یک دارای 4 سطح بودند. رقمهای شامل آزادی، امید کراس ، روشن وطبسی و رطوبتهای دانه در موقع برداشت عبارت بودند از0/20, 0/25, 0/30 و 0/15 بنابراین در هر تکرار 16 بلوک وجود داشت و با توجه به وجود 4 تکرار، آزمایش مجموعا دارای 64 کرت بود. در این آزمایش برداشت با رطوبت 0/15 دانه بعنوان شاهد در نظر گرفته شد. 23 صفت مورد بررسی شامل: تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن تک دانه، عملکرد، ارتفاع بوته، طول سنبله، عدد رسوب زلنی، عدد رسوب sds، طول دوره های رشدی شامل جوانه زنی، پنجه دهی، ساقه دهی، تشکیل سنبله، دانه شیری و دانه خمیری، درجه حرارتهای روزانه رشد (gdd) لین دوره رشدی، درصد سن زدگی، تراکم و درصد استقرار بوته بودند و با توجه به جدولهای تجزیه واریانس ، مقایسه میانگین ها به روش دانکن، همبستگی صفات با یکدیگر و رگرسیون گام به گام و درصد سن زدگی مشخص گردید که در بین اجزاء عملکرد تعداد سنبله در واحد سطح نقش اصلی را دارا بوده ولی برداشت با رطوبتهای مختلف دانه بر هیچیک از اجزاء عملکرد و نیز کیفیت پروتئین ها و گلوتن دانه تاثیر مشخص نداشت و معلوم گردید که در قبل از 0/30 رطوبت دانه، رسیدگی فیزیولوژیکی انجام گرفته و تجمع ماده خشک در دانه ها به پایان رسیده است . رقمها از نظر عملرد و کیفیت با یکدیگر در سطح 1 درصد تفاوت معنی داری داشتند. یکی از نتایج مهم این آزمایش این بود که مشخص گردید کاشت دیر هنگام در بهار باعث کاهش عملکرد، ارتفاع بوته و طول سنبله می شود ولی اثر بدی بر کیفت ناتوانایی گندمهای مورد بررسی نداشت و همچنین در برداشت دانه با رطوبتهای مختلف تفاوتی در میزان درصد سن زدگی رقمهای مورد بررسی مشاهده نگردید و مشخص شد که برداشت زود هنگام و سریع گندم تنها در زمانی می تواند از خسارت سن گندم بکاهد که اولا تراکم آفت بالا باشد و دوم اینکه گندم در مرحله تشکیل و رسیدگی دانه و سن گندم در مرحله بلوغ کامل (سن نسل جدید) باشد.